علاوه از غزوات گذشته مأموريتهاى جنگى و نظامى و سياسى و ارشادى باشخاص برجسته نيز داده شده است و عدهاى نيز بكشورهاى ديگر فرستاده شدهاند تا حقائق دين اسلام را بگوش سران آنها و بسمع طبقات ديگر برسانند و آنان را بدين اسلام دعوت كنند.
جنگهائى كه بسر كردگى اين نوع مأمورين انجام شده است بنام سرايا و سوارب خوانده شده45 و مأموريتهاى ارشادى نيز بنام بعوث ضبط گرديده و در اينجا نيز براى آنكه سخن بدرازا نكشد فقط بنام سران سرايا و سوارب و محل مأموريت آنان اكتفا مىشود و خواننده را براى كسب اطلاع بيشتر بمصادر راهنمائى مىنمائيم.
در بين تاريخ نويسان در شماره سرايا و سوارب اختلاف زياد وجود دارد عدهاى تعداد آنها را به شصت و شش رسانيده و گروهى بيشتر از پنجاه گفتهاند و جمعى بيشتر از سى و پنج ضبط نكردهاند و چهل و هشت و پنجاه و شش را هم صاحب ناسخ در صفحه 57 ج رسول اضافه نموده.
و منشأ اختلاف بودن بعضى از سرايا در ضمن غزوات است كه بعضى آنها را مستقل و برخى آنها را جزء همان غزوهها قرار دادهاند.
و عدهاى نيز سرايائى را كه بعد از فتح مكه جهت نابود كردن بتها انجام گرفته بحساب نياوردهاند. مسعودى در التنبيه و الاشراف صفحه 242 شماره سرايا و سوارب و بعوث را تا هفتاد و سه رسانيده و ناسخ جلد حضرت رسول صفحه 571 از پنجاه و شش تجاوز نكرده.
در اينجا بطور فهرست بنام سرايا و جنگ و ارشاد شرح مىكنيم با توجه بر آنكه در كلمه جنگ اصطلاحاً نفرات سپاه بيش از پانصد و در سريه كمتر از پانصد تا سه نفر اطلاق مىشود و در ارشاد و بعوث هم مانند سريه در كمتر از پانصد نفر مشهور است.
*************
1) مروج الذهب ص 102.
2) مروج الذهب ص 102.
3) مروج الذهب ص 102.
4) شرح نهجالبلاغه ابن ابى الحديد ج 4، ص 489.
5) تاريخ يعقوبى ج 2، ص 172.
6) ناسخ جلد امير ص 62.
7) بگفته طبقات ج 3 ص 75
نظرات شما عزیزان: